Terugroepactie vervalst speelgoed: hoe stevig is de due diligence binnen jouw keten georganiseerd?
Een recente terugroepactie van een populaire speelgoedpony door een bekende discounter heeft pijnlijk blootgelegd hoe kwetsbaar een productketen kan zijn. Het speelgoed bleek niet alleen een vervalsing, maar bevatte ook een te hoog gehalte aan schadelijke weekmakers, wat directe risico’s voor de gezondheid van kinderen met zich meebrengt.
Dat is confronterend. Het gezondheidsrisico en de vervalsing vormen een meervoudig risico zoals: gebrekkige herkomst controle, onveilige materiaalkeuze en falende interne processen. Ook omdat dit product gewoon in de schappen lag. Hoe heeft het zover kunnen komen? En belangrijker nog: hoe voorkom je als bedrijf dat zoiets in jouw keten gebeurt?
Met de komst van de nieuwe General Product Safety Regulation (GPSR) eind 2024 wordt het belang van ketenverantwoordelijkheid nóg duidelijker. Bedrijven moeten aantoonbaar laten zien dat ze hun producten controleren, van bron tot verkoop. Goed vertrouwen is niet meer voldoende.
Due diligence begint bij inkoop
Bij de inkoopafdeling worden de eerste keuzes gemaakt. Daar wordt bepaald met wie je zaken doet, onder welke voorwaarden, en welke garanties je verlangt. Toch is dit vaak ook de plek waar dingen misgaan: prijs wint het van controle, en tijdsdruk haalt het van documentatie.
Een goed due diligence-proces stelt daarom altijd de volgende vragen:
- Leveranciersvalidatie : Is de leverancier betrouwbaar en gecertificeerd?
- Regelgeving & certificering: Beschikt het product over de juiste CE-markering en kloppende documentatie?
- Testresultaten: Zijn er testrapporten van een erkend laboratorium beschikbaar?
- Herkomstcontrole: Is het product afkomstig van de originele merkhouder of via een tussenpartij?
- Historische gegevens: Zijn er eerdere incidenten met soortgelijke producten of leveranciers?
Het vastleggen van deze informatie in een productdossier met risicobeoordelingen, gebruiksinstructies en veiligheidsrichtlijnen is een belangrijk onderdeel van naleving en risicobeheer. Bij import van buiten de EU gelden bovendien aanvullende verplichtingen om te garanderen dat het product voldoet aan de Europese regelgeving. Ook als je niet de importeur bent, maar verder in de keten zit.
Samenwerking binnen je bedrijf
Productveiligheid is niet alleen een taak van inkoop. Ook kwaliteit, logistiek en compliance spelen een rol. Zorg dat deze afdelingen samenwerken en weten wat er van hen wordt verwacht. Maak duidelijke afspraken: wie controleert wat, wanneer schalen we op, en hoe handelen we afwijkingen af?
Werk daarnaast met een leveranciersbeoordeling die verder gaat dan alleen prijs en levertijd. Kijk ook naar transparantie, bereidheid om mee te denken, en de mate waarin een leverancier verantwoordelijkheid neemt voor veiligheid.
Laat je eventueel ondersteunen door externe labs of keuringsinstanties die steekproeven kunnen uitvoeren of producten testen voordat ze op de markt komen.
Wat staat er op het spel?
Een ondeugdelijk of vervalst product brengt niet alleen risico’s met zich mee voor de gebruiker, in dit geval kinderen, maar ook voor jouw organisatie. Denk aan:
- Boetes: Overtredingen van de GPSR of REACH-verordening kunnen tienduizenden euro’s per overtreding kosten.
- Operationele kosten: Terugroepacties brengen logistieke, communicatieve en vernietigingskosten met zich mee.
- Juridische aansprakelijkheid: Consumentenclaims, vooral bij schade aan kinderen, kunnen grote financiële gevolgen hebben.
- Reputatierisico: Vertrouwen van consumenten is kwetsbaar; imagoschade kan jaren herstel vergen.
Investeren in controle betaalt zich terug
Een goed opgezet due diligence-proces kost tijd en geld. Denk aan controles, extra documentatie en afstemming met leveranciers. Maar deze investering is klein vergeleken met de schade die ontstaat als het misgaat. Bovendien zorgt het voor rust en zekerheid binnen je organisatie, je weet waar je aan toe bent en kunt onderbouwde keuzes maken.
Preventieve maatregelen versterken zowel de productveiligheid als de betrouwbaarheid van de organisatie richting klanten en toezichthouders.
Tijd voor actie
De terugroepactie van dit vervalste speelgoed laat zien wat er kan gebeuren als de controle in de keten niet op orde is. Het risico zat niet in een detail, maar in het hele systeem. Juist nu er strengere Europese regels aankomen, is het tijd om processen opnieuw te bekijken. Waar zit het risico in jouw keten? En wat kun je vandaag al verbeteren?
VAN EYCK ADVIES ondersteunt bedrijven bij het integreren van due diligence, ketenverantwoordelijkheid en productveiligheid in hun processen. Of het nu gaat om de implementatie van de nieuwe verordening (EU) 2023/0988 (GPSR), het opstellen van interne procedures of het versterken van leverancierscontrole. Ik help u graag met praktische oplossingen die passen bij uw organisatie.
Benieuwd wat VAN EYCK ADVIES voor uw bedrijf kan betekenen? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek!
